De beklimming van de Mortirolo in Italië is geen lachertje. Het is één van de zwaarste beklimmingen van Europa en kan je die aan je curriculum toevoegen dan mag je daar best trots op zijn. Niemand minder dan de omstreden renner Lance Armstrong noemde de Mortirolo de moeilijkste klim die hij ooit had gereden en de Colombiaanse klimgeit Luis Herrera sprak over de koninginnenklim van Europa.
De Mortirolo staat sedert 1990 vaak op het programma van de Giro d’Italia en heeft in de voorbije jaren al voor heel wat spektakel gezorgd. Denken we maar aan Marco Pantani in 1994 en Alberto Contador in 2015 maar ook aan Thomas De Gendt die net voor de top in de aanval trok en zijn heroische tocht afsloot met winst op de Stelvio in 2012
Profiel beklimming Mortirolo
De Passo del Mortirolo, ook wel bekend als de historische Passo della Foppa, ligt in de Italiaanse dolomieten en vormt de verbinding tussen de bergdalen Valtellina en Val Camonica. De top ligt op 1852 meter en kan beklommen worden langs 3 zijden:
- het noorden: vanuit Mazzo di Valtellina of vanuit Sondrio. De klim vanuit Mazzo is 12,5 km lang met een gemiddeld stijgingspercentage van 10,45% en die vanuit Sondrio is 14,8 km met gemiddeld stijgingspercentage 8,3%
- het zuiden: vanuit Edolo (Monno). De klim is 17,2 km lang met een gemiddeld stijgingspercentage van 6,7%
- het westen: vanuit Trivigno. De klim is 17 km lang met gemiddeld stijgingspercentage van 7,4%
Als de beklimming van de Mortirolo op het programma van de Giro d’Italia staat dan is het meestal via Mazzo di Valtellina. Alsof dit monster nog niet voldoende is, moeten de renners die dag meestal nog 1 of 2 andere beklimmingen overwinnen, gewoonlijk de Passo dello Stelvio en/of Passo della Gavia.
Profiel Mortirolo vanuit Mazzo di Valtellina
Legendarische gevechten in de Giro d’Italia
De Mortirolo werd de eerste keer beklommen in de Giro d’Italia van 1990, niet zo heel lang geleden dus. Daarvoor was de straat zelfs niet helemaal geasfalteerd. Het was de Venezuelaan Leonardo Sierra die als eerste bovenkwam.
De snelste beklimming staat op naam van Ivan Gotti die in de Giro d’Italia 1996 een tijd van slechts 42′ 40” nodig had, 20 seconden sneller dan de rasklimmer Marco Pantani in 1994. Dit komt neer op een gemiddelde van 14,77 km/h en dat is werkelijk indrukwekkend als je weet dat er pieken inzitten van 18%. Wie zelf de Mortirolo heeft beklommen en op zijn snelheidsmeter 10km/h ziet mag enorm trots zijn op zichzelf.
Marco Pantani in 1994
In 1994 voerde de toen jonge Pantani een nummertje op door aan de voet van de Mortirolo te demareren en alle ontsnapte renners één voor één in te halen tot hij alleen boven kwam met een voorsprong op respectievelijk de kleppers Ivan Gotti, Miguel Indurain en rozetrui drager Eugenij Berzin.
Na 8 km klimmen, in nabijheid van Piaz dell’acqua, kun je een standbeeld bewonderen van Marco Pantani. Dit werd er geplaatst in 2006 en is van de hand van Alberto Pasqual. Sedertdien wordt de prijs “Trofeo Marco Pantani” toegekend aan wie als 1ste boven komt.
In volgend filmpje kun je de indrukwekkende prestatie van Marco Pantani bekijken (in het Italiaans)
Ivan Basso in 2010
In 2010 was er het duel tussen Ivan Basso en de Spanjaard David Arroyo die had moeten lossen tijdens de beklimming van de Mortirolo en die in de afdaling alles probeerde om zijn roze leiderstrui te behouden maar zonder resultaat. Ivan Basso mocht op het einde van de rit de roze trui aandoen. Op de top kwam Ivan Basso als eerste boven gevolgd door ploegmaat Vincenzo Nibali en de betreurde Michele Scarponi.
Alberto Contador in 2015
In 2015 voerde de roze trui drager Alberto Contador een spektakel stuk op toen hij door een lekke band met 50 seconden achterstand aan de beklimming van de Mortirolo begon. Contador begon onmiddellijk aan zijn inhaaltocht aan de voet van de berg en haalde de kopgroep van zijn voornaamste concurrent Fabio Aru in en liet hem bijna dadelijk ter plaatse.
Er vormde zich een trio met Steven Kruiswijk, Alberto Contador en Mikel Landa dat nog bijna 2 minuten voorsprong nam op Fabio Aru op de top van de Mortirolo waar Kruiswijk als eerste boven kwam. Nog steeds de enige Nederlander.
Hieronder kun je de inhaaltocht van Alberto Contador zien (in het Italiaans)
Lijst van renners die als eerste over de top van de Mortirolo kwamen in de Giro d’Italia
- 1990: Leonardo Sierra
- 1991: Franco Chiocciolo
- 1994: Marco Pantani
- 1996: Ivan Gotti
- 1997: Wladimir Belli
- 1999: Ivan Gotti
- 2004: Raffaele Illiano
- 2006: Ivan Basso
- 2008: Antonio Colom
- 2010: Ivan Basso
- 2012: Oliver Zaugg
- 2015: Steven Kruiswijk
- 2017: Luis Leon Sanchez
- 2019: Giulio Cioccone
- 2022: Jan Hirt
