Eén van de meest tot de verbeelding sprekende fietsmerken met een lange geschiedenis is het Franse Peugeot. Helaas al een tijdje uit het prof wielrennen verdwenen maar toch nog steeds het merk dat na Pinarello het meeste aantal overwinningen in de Tour de France op zijn naam heeft, 10 namelijk.
Bovendien zie je nog steeds heel wat jongeren en verzamelaars op vintage stalen Peugeot racefietsen rondrijden in de steden.
Hoog tijd dus voor een stukje geschiedenis over Peugeot.
1882: de Grand Bi overgewaaid uit het Verenigd Koninkrijk
De geschiedenis van Peugeot start in 1810 wanneer Jean-Pierre Peugeot met zijn zonen en schoonbroer de watermolen van de familie in Sous-Cratet omvormt tot een klein staalbedrijfje waar ze onder andere gelamineerd staal voor gereedschappen en horlogeveren produceren.
Het is pas vele jaren later en na enkele naamwijzigingen dat Armand Peugeot, een telg van de Peugeot familie, in 1882 een eigen fiets ontwerpt: de Grand Bi die de naam “Le Français” krijgt. Armand Peugeot was geïnspireerd door het Verenigd Koninkrijk waar de Grand Bi veel succes had. De fiets, hoe ongemakkelijk ook, stond voor innovatie en emancipatie en had ook veel succes bij de vrouwen.
Op de eerste Grand Bi van Peugeot was hun typische medaillon met de leeuw al te zien. Reeds van 1858 stond de leeuw symbool en het zou altijd zo blijven mits enkele aanpassingen qua design doorheen de jaren.
Ook in Frankrijk wordt de Grande Bi een groot succes en er wordt een nieuwe werkplaats van driehonderd arbeiders in Montbéliard geopend. Slechts enkele jaren later, in 1886 opent Peugeot ook een nieuwe werkplaats in Beaulieu (Mandeure), die tot de jaren 70 de belangrijkste productielocatie voor fietsen zou worden.
Bicycle, tricycle en petit kangourou
Al vlug wordt beslist om nog andere modellen te produceren: de tricycle, le bicycle en le petit Kangourou.
De productie stijgt gestaan: zestienduizend stuks worden geproduceerd in 1897 en twintigduizend in 1900.
In 1889 stelt Peugeot zijn nieuwste fietsen tentoon op de Wereldtentoonstelling en opent het zijn 1ste winkel aan de avenue de la Grande-Armée in Parijs.
In 1890 brengt Peugeot het model “La Lion” uit, dat dankzij zijn elegantie en robuustheid al snel een vrouwelijke clientèle voor zich wist te winnen: deze fiets weegt “slechts” 22 kg, is verkrijgbaar met recht frame of model met zwanenhals en heeft ook een kettingkast.
Met de komst van de 1ste wereldoorlog verlegt Peugeot zijn productie van gewone fietsen naar plooifietsen die door de soldaten op hun rug kunnen worden meegenomen. Na de 1ste wereldoorlog stijgt de vraag naar zowel auto’s als fietsen wat er toe leidt dat in 1926 het autobedrijf wordt afgescheiden van de fietsafdeling.
In 1939 werken er 3000 arbeiders bij Cycles Peugeot en produceren ze 100.000 fietsen. In 1950 is dit aantal opgelopen tot 155.000 en in 1965 zelfs tot 165.000. Vreemd genoeg zijn het de vrouwen die in deze periode het meeste fietsen met 56%.
De eerste overwinningen in de Tour de France
Het duurde niet lang of Peugeot begon ook racefietsen te produceren en met succes want de eerste overwinning kwam er al in 1896 toen Paul Bourillon wereldkampioen sprint werd in Kopenhagen op een Peugeot racefiets.
Vanaf 1901 start Peugeot met een eigen wielerploeg en staat dan ook aan de start van de 2de Tour de France in 1904. Met succes want Hippolyte Aucouturier, die eerder al 2 keer Parijs Roubaix had gewonnen (1903 en 1904), werd 4de in het eindklassement.
Het jaar daarop deed Aucouturier nog beter door 3 etappes te winnen en als 2de te eindigen in het eindklassement. De eindoverwinning was voor zijn ploeggenoot Louis Trousselier, beter bekend als Trou-Trou en zeer geliefd bij het Franse publiek.
In 1906, 1907 en 1908 deed de Peugeot ploeg daar telkens een eindoverwinning bij met René Pottier en 2 keer Lucien Petit-Breton. Daarna duurde het tot 1913 voor een volgende overwinning met de Belg Philippe Thys. Het jaar daarop deed hij dit nog eens netjes over.
Ook in 1913 stelde Oskar Egg het wieleruurrecord scherper op een Peugeot fiets met een afstand van 43,525km. De laatste overwinning van de Peugeot ploeg in de Tour de France voor de 2de wereldoorlog was in 1922 met de Belg Firmin Lambot die maar liefst 41 minuten voorsprong had op de 2de. Het werd een totaalsucces want de Peugeot renners behaalden maar liefst 11 overwinningen.
Door de moeilijke economische jaren kwam al vlug een cosponsor bij de Peugeot wielerploeg, sommige voor slechts 1 jaar, anderen voor langere perioden. De belangrijkste tussen 1905 en 1955 waren Wolber, Dunlop, Lecoeur en Hutchinson.
De jaren 50 en 60
Na enkele moeilijke jaren zonder een grote overwinning in de Tour de France kwam er in de jaren 50 en 60 opnieuw een bloeiperiode aan met een golf van jonge getalenteerde renners waaronder Charly Gaul, Tom Simpson, Roger Pingeon, Ferdinand Bracke, Walter Godefroot en een jonge Eddy Merckx.
Tom Simpson won Bordeaux Parijs in 1963, Milaan Sanremo in 1964 en in 1965 werd hij wereldkampioen op de weg en won de Ronde van Lombardije. In 1967 kwam daar een nieuwe overwinning bij in de Tour de France met Roger Pingeon. Het team heette toen Peugeot-BP-Michelin.
De typische zwart wit kleuren
De bloeiperiode in de jaren 50 en 60 zorgt ook voor de lancering van een nieuw design op de truitjes en op de fietsen: het typische zwart witte geblokte design dat tot aan het einde van de Peugeot wielerploeg in 1986 de ploeg en de fietsen zo herkenbaar maakte.
Het topmodel PX10 kreeg in die periode ook een facelift van blauw naar wit-zwart.
