Dat voetbal in Italië volkssport nummer één is weet ondertussen iedereen maar toch heeft wielrennen bij veel Italianen een speciaal plekje in het hart. Vooral in Toscane, waar de belangrijkste voetbalclub Fiorentina al jaren geen potten meer breekt, zijn er veel wielerfans. Alhoewel Toscane een rijke geschiedenis van wielrenners kent is er toch één die er met stip uitsteekt, namelijk Gino Bartali.
Legendarische duels met Fausto Coppi
Wie Gino Bartali zegt denkt meteen aan die andere wielerheld: Fausto Coppi. Samen vochten ze legendarische duels uit die het ganse land in de ban hielden. Tijdens de Giro d’Italia of de Ronde van Frankrijk werd er over niets anders gesproken dan hun duels.
Je was voor Bartali of voor Coppi maar supporteren voor beiden was uit den boze. Coppi was immers een zondaar die niet in God geloofde en zelfs een relatie had met een getrouwde vrouw. Bartali daarentegen was diep gelovig. Hij dankte zijn overwinningen altijd aan God en was zelfs goed bevriend met de paus.
Fausto Coppi had zonder twijfel meer talent dan Gino Bartali en juist daardoor is het des te knapper dat Bartali toch 2 keer de Tour de France en 3 keer de Giro d’Italia heeft gewonnen.
Oorlogsheld tijdens WOII
Het uitbreken van WOII was een drama voor de Europese wielrenners. Er werden geen wedstrijden meer georganiseerd en de meeste wielrenners werden verplicht om hun legerdienst te doen. Zo ook Bartali en Coppi. Bartali had het geluk, in tegenstelling tot Coppi, dat hij niet de gevechtslinie in moest maar mocht werken als fietskoerier waardoor hij nog voldoende zijn conditie op peil kon houden.
Gino Bartali op oudere leeftijd
Bartali zal, zeker in Italië, altijd herinnerd worden als de redder van honderden Toscaanse Joden. Naar het schijnt meer dan 800. Wanneer Hitler in 1943 Italië bezet sluit Bartali zich aan bij het verzet en start vervolgens met zijn heldendaden. In het frame van zijn fiets verstopte hij valse papieren waardoor hij de Joden redde van de deportatie.
In 2006, 6 jaar na zijn dood, krijgt hij hiervoor van de toenmalige president Carlo Azeglio Ciampi een gouden medaille.
Bartali zelf heeft nooit veel gesproken over deze opmerkelijke daad temeer omdat hij vond dat hij zijn plicht deed. Hij wilde geen extra heldenstatus omdat hij beroemd was, er waren volgens hem immers mannen en vrouwen die grotere helden waren in die jaren dan hijzelf.
Eindelijk een standbeeld
Enkele dagen voor de start van de Giro d’Italia, op 5 Mei 2000, overlijdt Gino Bartali aan een hartaanval. Niet enkel Toscane maar gans Italië is in rouw. Na Fausto Coppi is nu ook hun 2de meest legendarisch wielrenner ooit er niet meer.
Meteen het tijdstip voor Andrea, Gino’s zoon, om een boek te schrijven over het opmerkelijke leven van zijn indrukwekkende vader. Het boek getiteld Gino Bartali, mio papà verschijnt op 30 mei en vertelt het leven van Gino door de ogen van zijn zoon.
Ter gelegenheid van de wereldkampioenschappen wielrennen in Firenze in 2013 werd er een standbeeld in gips ontworpen van Gino Bartali. Het was te bezichtigen in de perszaal en het was de bedoeling dat er ooit een bronzen afdruk van zou worden gemaakt maat tot op heden is dit nog steeds niet uitgevoerd.
Het enige bestaande standbeeld bevindt zich voor het kerkje bovenop de Madonna di Ghisallo. Bartali staat er zij aan zij met Fausto Coppi, zijn eeuwige rivaal.
