De beklimming van de Monte Zoncolan, ook wel Kaiser genoemd, is volgens vele renners en wielerliefhebbers de zwaarste beklimming die ze ooit hebben overwonnen en het woord overwonnen is hier correct want de top bereiken van deze col is een echte prestatie.
De Monte Zoncolan is bekend geworden bij de wielerfan dankzij de Giro d’Italia waarin ze met een regelmaat van 1 keer om de 3 jaar op het programma staat. Gilberto Simoni die 2 keer als eerste bovenkwam beweert dat het minst zware gedeelte van de klim overeenkomt met de zwaarste stukken van de cols in de Tour de France.
De Monte Zoncolan wordt trouwens ook sedert 2007 la montagna Simoni genoemd.
Profiel Monte Zoncolan
De Monte Zoncolan bevindt zich in de provincie Udine in Italië en behoort tot de Alpengroep Alpi Carniche. De top ligt op 1750 meter en is te bereiken via Ovaro of Sutrio.
Vanuit Ovaro
De zwaarste beklimming is vanuit Ovaro, dan klim je 10,5 km en overbrug je 1210 hoogtemeters wat neerkomt op een gemiddeld stijgingspercentage van 11,5%.
Dit percentage is echter verraderlijk omdat de eerste 3 kilometer redelijk te doen zijn. Er zit zelfs een stuk in van 1%. Na 3km, ter hoogte van het dorpje Liariis, begint de hel en klim je 6km aan een gemiddelde van maar liefst 15% met pieken tot 22%. Aan km 9 daalt het stijgingspercentage terug tot 7% en ter hoogte van de 3 galerijen is er zelfs een stuk van 2,5%. De laatste 500 meter hebben terug een gemiddelde van 11%.
Vanuit Sutrio
Vanuit Sutrio is de klim 13,5 km en is veel onregelmatiger, het gemiddelde stijgingspercentage is 8,9%. Het steilste stuk is echter op het einde, houd dus nog wat energie over. De eerste 8km zijn goed te doen alhoewel er pieken inzitten tot 13%, daarna volgt er een stuk van 1,5km aan 2,5% maar dan moet het zwaarste stuk nog komen: 3,5 km aan een gemiddelde van 13% met pieken tot 20% in de laatste 700 meter.
De Monte Zoncolan in de Giro d’Italia
Het heeft lang geduurd voordat de Monte Zoncolan de eerste keer op het programma van de Giro d’Italia stond en dat is voornamelijk omdat het onmogelijk was met de versnellingen van vroeger deze reus te beklimmen.
De weg werd enkel gebruikt door landbouwers om hun velden en weiden te bereiken waar hun vee graasde. In de jaren 70 was er één keer per jaar een rally wedstrijd die de al erbarmelijke straat geen goed deed. In de jaren 80 kreeg de gemeente subsidies om de weg opnieuw aan te leggen wat ook noodzakelijk was omdat het skitoerisme op de berg enorm toenam.
Naar het schijnt zouden Enzo Cainero, toen sportief directeur van voetbalclub Udinese en zijn voetbaltrainer Francesco Guidolin, hebben aangedrongen bij de baas van de Giro om de beklimming van de Zoncolan op te nemen in de Giro d’Italia. Beiden die grote wielerliefhebbers zijn, hadden de klim opgemerkt tijdens een oefenkamp van Udinese in het nabije Carnia en hadden er onmiddellijk het potentieel van ingezien.
Winnaars etappe Monte Zoncolan
1997: De eerste keer dat de Monte Zoncolan werd beklommen, was in de Giro Rosa voor vrouwen in 1997. De aankomst lag echter niet op de top maar 3 kilometer ervoor omwille van de slechte toestand van de weg. Het was de Italiaanse Fabiana Luperini die als eerste over de meet kwam.
2018: Daarna was het wachten tot 2018. Deze keer tot op de top en vanuit Ovaro, het was de Nederlandse Annemiek Van Vleuten die als 1ste bovenkwam.
2003: De mannen beklommen de Monte Zoncolan voor het eerst in 2003 vanuit Sutrio. Gilberto Simoni kwam als eerste boven voor Stefano Garzelli en Francesco Casagrande. Het was tevens de laatste keer dat Marco Pantani op de voorgrond kwam, hij eindigde als 5de nadat hij op 300 meter van de meet nog als 2de reed maar daarna nog een serieuze inzinking kreeg.
2007: In 2007 werd de zwaarste kant beklommen en opnieuw was het Gilberto Simoni die op 36jarige leeftijd als eerste boven kwam voor zijn ploeggenoot Leonardo Piepoli. Als 3de, op slechts 7 seconden, finishte een jonge Andy Schleck die dat jaar de Giro afsloot als 2de na Danilo Di Lucca.
2010: In 2010 was het Ivan Basso die op een 6tal kilometer van de top zijn eigen tempo oplegde dat enkel wereldkampioen Cadel Evans kon volgen tot op enkele kilometers van de top wanneer ook hij de duimen moest leggen.
2011: In 2011 was Igor Anton de sterkste wanneer hij op 5 km van de top demarreerde en te sterk was voor Alberto Contador en Vincenzo Nibali.
2014: In 2014 kwam Michael Rogers alleen over de top wanneer hij op 3km van de top zijn laatste tegenstander Francesco Manuel Bongiorno achterliet
2018: In 2018 viel Chris Froome aan op zowat 4 km van de top en op het einde moest hij er nog alles uithalen om een aanstormende Simon Yates van de zege te houden
2021: De niet zo bekende Italiaan Lorenzo Fortunato bleef als enige over van een vroege vlucht en kwam als eerste over de top.